Leopold Kobiela

Dzieje chóru kościelnego przy Parafii Rzymsko-Katolickiej świętych Piotra i Pawła w Skoczowie

Trudno ustalić dokładną datę za łożenia chóru przy parafii katolickiej w Skoczowie. O jego początkach nie zachowały się żadne zapisy w najstarszych kronikach czy księgach parafialnych. Można jedynie przypuszczać, że około 1850 roku istniał już przy parafii zespół ok. 20 śpiewaków i kilku muzyków, którzy w czasie uroczystości kościelnych wzbogacali liturgię swoim śpiewem i muzyką. Podstawą tego twierdzenia są zbiory nut (niekompletne) ręcznie rozpisane i opatrzone rokiem 1856. Z ilości rozpisanych głosów instrumentalnych wynika, że zespół muzyków liczył 8 osób. W latach międzywojennych sekretarz ówczesnego chóru Leon Starzyk założył kronikę, w której na podstawie relacji najstarszych śpiewaków starał się zarejestrować jak najdalej sięgające wstecz wydarzenia związane z chórem parafialnym. Zapiski te wskazują na to, że nawet dziadkowie chórzystów z lat trzydziestych śpiewali już w chórze kościelnym przy tutejszej parafii. Co do liczebności ówczesnego chóru nie mamy bliższych informacji, ale można przypuszczać, że ciągłość działalności była zachowana.

Z okresu do 1891 roku nie znamy nazwisk dyrygentów, którzy ówczesny chór prowadzili, lecz można wnioskować, że byli to organiści zatrudnieni w tym czasie przez parafię. Od roku 1891 obowiązki organisty i chórmistrza pełnił Edward Czajanek. Pod jego kierownictwem chór liczył ponad 30 członków i kilku muzyków, którzy występowali w czasie większych uroczystości łącznie z chórem. Poza uroczystościami kościelnymi chór śpiewał również na pogrzebach i ślubach. W roku 1893 zostały zbudowane i poświęcone nowe organy, do dzisiaj rozbrzmiewające w naszym kościele i nadal towarzyszące śpiewom wiernych i obecnego zespołu chórowego. W roku 1913 zmarł Edward Czajanek, organista i chórmistrz. Od tego czasu organiści i dyrygenci chóru często się zmieniali. Następcą E. Czajanka był p. Coufal, lecz po niespełna roku wybuchła I wojna światowa i musiał on pójść do austro-węgierskiego wojska. Jego miejsce w parafii zajął nauczyciel skoczowski - Wiktor Zachl, który dalej prowadził chór parafialny pomimo, że był to czas wojny. Następnie lata przynosiły kolejne zmiany organistów i dyrygentów, ale chór nadal spełniał swoją rolę w kościele. W roku 1932 Ks. prałat Jan E. Mocko, proboszcz parafii skoczowskiej, zatrudnił nowego organistę i chórmistrza -Antoniego Poćwierza. Pod jego dyrekcją chór rozrósł się do 70 śpiewaków i trwał w tym składzie do wybuchu II wojny światowej. Był to z pewnością okres świetności zespołu kościelnego, który w latach międzywojennych wpisany został do rejestru polskich chórów. W tym czasie, oprócz śpiewania w kościele, chór uczestniczył także w uroczystościach świeckich. Występował z koncertami w różnych miastach i na skoczowskich akademiach patriotycznych.

Warto nadmienić, że w roku 1936 chór kościelny pod dyrekcją A. Poćwierza wystąpił z koncertem kolęd na antenie Polskiego Radia w Katowicach.

Niestety rok 1939 przeciął pasmo owocnej działalności zespołu. Organista i dyrygent, chcąc uniknąć aresztowania, wyjechał ze Skoczowa, szukając bezpiecznego miejsca. Jego funkcję przejął Jan Kozieł (emerytowany kierownik szkoły w Lipowcu).

Działalność chóru musiała zostać zawieszona, ale pomimo to, z okazji świąt, czy uroczystości Bożego Ciała zbierało się kilkunastu śpiewaków i starało się upiększyć nabożeństwa śpiewem.

W roku 1945 dyrygent Antoni Poćwierz wrócił do Skoczowa i rozpoczął na nowo pracę z chórem parafialnym. Chór znowu zaczął występować. Także w Domu Kultury, pod którego patronat później przeszedł. Po pewnym czasie A. Poćwierz zrezygnował jednak z funkcji organisty ze względu na liczne obowiązki zawodowe. Przez jakiś czas sprawował jeszcze funkcję dyrygenta, ale później i to zadanie pozostawił innym. Na początku lat pięćdziesiątych w związku ze zmianą profilu działalności Domu Kultury - praca chóru została zawieszona do roku 1953. Wtedy to ponownie zebrano wszystkich członków i utworzono dość liczny zespół, lecz już tylko kościelny. Dyrygentem został profesor Franciszek Janicki, który wykonywał tę pracę z wielkim poświęceniem do roku 1959, kiedy to na stałe wyprowadził się ze Skoczowa.

Na jego miejsce wrócił A. Poćwierz i do lat 70-tych chór pracował pod jego kierownictwem. W następnych latach działalność chóru znowu zamarła. Dopiero początkiem lat 80-tych na prośbę starszych chórzystów, chór parafialny ponownie rozpoczął pracę. W jego skład weszli śpiewacy przedwojennego zespołu, jak i nowi członkowie. Nastąpił wtedy okres jego ożywionej działalności, odbyło się wiele koncertów kolęd i pieśni wielkanocnych, organizowano wycieczki i różnego rodzaju spotkania.

W 1988 chór brał udział w pielgrzymce do Częstochowy i śpiewał podczas uroczystej Mszy św. w Kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze.

W lutym 1989 roku Antoni Poćwierz na zawsze odszedł od zespołu, żegnany przez wielkie rzesze parafian i muzyków, pośród których żył i pracował ponad 55 lat.

Na życzenie chórzystów dalsze prowadzenie chóru objął miejscowy organista - Leopold Kobiela, współpracujący już z chórem jako akompaniator od początku lat 50-tych. Zaistniały pewne braki pod względem liczebności chóru, gdyż sporo osób z uwagi na podeszły już wiek zrezygnowało.

Po dokonaniu nowego naboru chór parafialny liczy dzisiaj 40 członków: 24 głosy żeńskie i 16 gł. męskich.

Występuje ok. 20 razy w ciągu roku, w parafii, podczas wszystkich świąt i uroczystości kościelnych, nabożeństw ekumenicznych, a także w okolicznych kościołach i kaplicach.

Repertuar zespołu składa się z utworów kompozytorów polskich: Stanisława Moniuszki, Ks. Antoniego Chlondowskiego, Jana Maklakiewicza, Ks. Lasia, Ks. J. Su-rzyńskiego, Ks. Piaseckiego, Ks. Ziemiańskiego, Mikołaja Górczyckiego, Mikołaja Gomółki; śpiewów łacińskich Karla Grubera, utworów W. A. Mozarta, A. Pudłowskiego.

Tak, w przybliżeniu przedstawia się historia chóru kościelnego przy Parafii św. św. Piotra i Pawła w Skoezowie.

Kalendarium pochodzi z „Kalendarza Miłośników Skoczowa” 1996, udostępnionego dzięki uprzejmości Towarzystwa Miłośników Skoczowa.