Strefa klimatyczna, w której leży Śląsk Cieszyński charakteryzuje się średnimi rocznymi temperaturami w granicach 6,5 – 8,5 stopni Celsjusza. W lipcu słupek rtęci wskazuje przeciętnie 16 – 18 stopni, zaś w styczniu od – 6 do – 2 stopni. W górach dziennie wahania temperatur przekraczają 20 stopni. Region charakteryzuje się stosunkowo dużą wilgotnością powietrza (średnio 66 % w ciągu roku). Panuje tutaj duże zachmurzenie i co za tym idzie sporymi opadami deszczu – w ciągu roku od 800 do 1200 mm w rejonie górskim. Można również zauważyć – szczególnie w górach – gwałtowne wahania i zmiany pogodowe, wynikające ze ścierania się mas powietrza – morskiego i kontynentalnego. Wiatry, które wieją głównie z południowego zachodu bywają tutaj bardzo porywiste.
        Na terenie Śląska Cieszyńskiego znajduje się dwanaście rezerwatów przyrody. W okresie międzywojennym powstały dwa z nich – na Baraniej Górze oraz Lasek Miejski w Cieszynie. Masyw Baraniej Góry to rezerwat krajobrazowy, chroniący otoczenie źródlisk Białej i Czarnej Wisełki. Pierwotny górnołęgowy las beskidzki z wychodniami skałek piaskowcowych oraz głuszce mające tutaj swoje siedliska. W Wiśle górskie potoki w rejonie miasta obejmuje rezerwat wodny, w którym chronione są pstrągi. Rezerwat łąkowy w masywie Czantorii na Tule może poszczycić się niezwykłą roślinnością m.in. 23 gatunkami storczyków oraz lilią złotogłów, kosaćcem, ziemowitem i pióropusznikiem strusiowym. W utworzonych w 1961 roku nad Olzą i Pucówką cieszyńskich laskach miejskich chroniony jest piękny starodrzew oraz bujne stanowiska cieszynianki – wiosennego kwiatu, będącego swoistym endemitem ziemi cieszyńskiej. Na Zagoju (Zadni Gaj) ochronie podlegają Cisy, w ustrońskim rezerwacie Baranowa – część beskidzkiego lasu dolnoreglowego, dolnoreglowego na kopcach w Cieszynie Marklowicach – mieszany las nizinny. Z kolei w Istebnej, na Bystrem, chronione jest stanowisko słynnego świerka istebniańskiego, uznawanego za najlepszy gatunek świerka na świecie. Nieopodal Skoczowa, w rezerwacie „Skarpa Wiślicka” chronione są cieszynianka wiosenna, buczyna oraz czosnek niedźwiedzi. Niezwykle cenny ekosystem roślinności bagiennej wraz z lasem łęgowym w dolinie Wisły objęto ochroną w ramach rezerwatu „Rotuz”, położonego na obrzeżu euroregionu. Warto również wspomnieć o rezerwacie „Stok Szyndzielni” w okolicach Bielska – Białej i pięknym parku Witczaka w Jastrzębiu – Zdroju.       
     Największym bogactwem regionu Śląska cieszyńskiego są beskidzkie lasy. W początkowym okresie dominowały w nich Buk, Jawor i Jodła, zaś w partiach powyżej 1000 m n.p.m. – świerk. Takie naturalne lasy mieszane można jeszcze do dzisiaj podziwiać na stokach Baraniej Góry, Klimczoka, Magurki Wiślańskiej, Czantorii i Równicy. Na Czantorii i Małej Czantorii rosną piękne buki, osiągające ok. 30 m wysokości. A na północnych stokach Czantorii pojedyncze okazy starych grabów. W tej chwili 70 % drzewostanu stanowią monokultury świerka wprowadzone jeszcze w XIX wieku przez Habsburgów ze względu na znaczny przyrost masy drzewa i duży popyt na ten surowiec. W nizinnej części regionu buki, dęby, jawory, modrzewie i sosny pojawiają się w postaci niewielkich wysepek lub pasów i wypierają sztucznie wprowadzone świerki.      Osobliwością florystyczną Śląska cieszyńskiego jest cieszynianka wiosenna – roślina z rodziny baldaszkowatych, baldaszkowatych drobnych żółto – zielonych kwiatkach. Najliczniej występuje w rejonie Cieszyna, ale przybyła na ten teren najprawdopodobniej z Alp, przez bramę Morawską. Z kwiatów spotykamy tutaj także omieg górski, Jastrzębca pomarańczowego, goryczkę trójeściową i wąskolistną, modrzyka górskiego i miłosną górską. Z grzybów najbardziej pospolity jest w tutejszych lasach podgrzybek brunatny, ale znaleźć można również opieńkę, maślaka, koźlarza, rydza i borowika prawdziwka.
W beskidzkich lasach żyją jelenie, sarny, borsuki, zające, lisy, tchórze, łasice i wiewiórki. Od czasu do czasu pojawiają się tutaj także dziki, wilki a nawet niedźwiedzie – pojedyncze osobniki migrujące z terenu Słowacji – głównie z terenu Małej Fatry i Tatr Zachodnich. Z tutejszych lasów zniknęły już niestety rysie, żbiki i kuny leśne. Gady reprezentowane są przez jaszczurkę zwinkę, jaszczurkę zieloną i żmiję zygzakowatą a płazy przez salamandrę plamistą i różne gatunki żab. Dość bogaty jest świat ptaków, także tych drapieżnych, jak myszołów, krogulec, pustułka, puszczyk oraz sowy pójdźka i płomykówka. W beskidzkich lasach spotkać można jarząbki i piękne głuszce, a w rejonach otwartych pól również bażanty. Z mniejszych ptaków wymienić można orzechówkę, drozda obrożnego, sójkę, sikorę rogatkę, krzywodzioba, czyżyka, mysikrólika, oraz dzięcioły. W rejonie rzek i potoków żyją pliszka, zimorodek i pluszcz. Z ryb najliczniej występuje pstrąg potokowy, ale spotykamy `także głowacza, strzeblę potokową oraz znacznie rzadziej klenia, jelca i troć wędrowną.