Irena Greń
Już 10 lat akcji „Zdobywaj góry zdobywaj GOT”
Akcja „Zdobywaj Góry Zdobywaj GOT” pojawiła się w 2003 roku w odpowiedzi na palący problem kadrowy w naszym kole. Zakłada aktywny wypoczynek w górach, a ponieważ uczestniczą w niej również nasi działacze, zaistniała szansa na pobudzenie ludzi, którzy ukochali taki rodzaj wypoczynku, do spróbowania swoich sił również jako społecznicy. Sprawa nie była prosta a działanie w tej materii jest niezwykle delikatne, bo dotyczy ożywienia uśpionych możliwości ludzkich. Społeczników trzeba wychować, a to proces złożony. Akcja od samego początku pięknie się rozwijała. Trafiła na zapotrzebowanie środowiska, a na dokładkę była współfinansowana przez Urząd Miejski w Skoczowie w ramach corocznie składanych wniosków grantowych. Cele wycieczek zostały jasno określone: wędrówki po górach, poznawanie poszczególnych pasm górskich, zwiedzanie obiektów zabytkowych i przyrodniczych. Ciężar organizacyjny wziął na siebie Piotr Stebel, przewodnik i przodownik turystyki górskiej, zdobywca najwyższego trofeum Górskiej Odznaki Turystycznej „Za Wytrwałość”. Opracowywał trasy wycieczek, wiódł skoczowian w góry, weryfikował punkty do odznak GOT-u. Warto wspomnieć, że w wycieczkach mógł uczestniczyć każdy mieszkaniec gminy Skoczów bez względu na to, czy jest członkiem naszego koła. Mieliśmy nadzieje, że w czasie działalność ta przełoży się na poszerzenie naszego grona, a konsekwencją będzie wyłonienie się osób aktywnych społecznie. Pierwsza wycieczka górska odbyła się pod wymagającą datą 13 września 2003 roku na szczyt Baraniej Góry (1220 m).
Tam bierze początek królowa polskich rzek Wisła. W latach 2003 – 2012 uczestniczyło w wycieczkach „Zdobywaj Góry, Zdobywaj GOT” ogółem 2136 osób. Od początku naszej akcji przekrój wiekowy był bardzo duży. Najstarszym uczestnikiem wycieczek był Tadeusz Tobiasiewicz, a najmłodszym uczestnikiem zaledwie 5-letni Andrzej Karkoszka, który samodzielnie wszedł na Wielki Rozsutec (1610 m) w górach Małej Fatry. W wycieczkach biorą udział całe rodziny, osoby samotne, pary, małżeństwa, młodzież szkolna, nauczyciele itd. Analizując zestawienie (tabela nr 1, str. 10), można stwierdzić, że uczestnicy mogli zobaczyć i zdobyć ponad 40 szczytów w różnych pasmach w trzech sąsiadujących ze sobą krajach i Austrii. Wielka Rycerzowa gościła GOT-owców aż 5 razy. Uczestnicy wycieczek mieli możliwość obejrzenia i zwiedzenia wielu ciekawych miejsc i obiektów. Do najciekawszych należą:
· muzea Turystyki Górskiej: na Markowych Szczawinach, na Turbaczu i na Przysłopie
· muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego w Zawoi
· drewniane kościoły w Lachowicach k. Żywca i w SZCZYRKU oraz we wsi Istebne na Słowacji
· ruchomą szopkę „Słowackie Betlejem” w Rajeckiej Leśnej
· ruiny Sulowskiego Zamku i ruiny zamku Stari Hrad w Małej Fatrze
· izbę Pamięci himalaisty Jerzego Kukuczki w Istebnej
· pijalnię uzdrowiskową w Krynicy Górskiej
· Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Istebnej
· Izbę Leśną na Przysłopie
· fort Wędrowiec w Węgierskiej Górce
· skansen budownictwa w Zawoi Markowej
· zabudowa wałaska na Przełęczy Pustewne
· pomnik i kaplicę Cyryla i Metodego na szczycie Radgoszcza
· muzeum samochodów w Koprzywnicy
· skansen Wsi Kisuckiej i przejazd zabytkowąkolejką leśną w Vychylowce
· Orawski Zamek na Słowacji
· galerię mistrza Adama Małyszaw Wiśle
· ruiny Lietawskiego Zamku – drugiego z największych zamków naSłowacji
· Wałaskie Muzeum w Przyrodziew Rożnowie pod Radogoszczem
· pomnik zbójnika Janosikaw Terchowej
· zabytkowe miasteczko Sztramberk z wejściem na wieżę
· dworek Henryka Sienkiewiczaw Oblęgortku
· jaskinię Raj
· klasztor Benedyktynów na św.Krzyżu
· dąb Bartek
· Obserwatorium astronomiczne na Lubomirze
· Zabytkową część miasta Innsbruck
· korzystano z kąpielisk termalnych w Orawicach i Rajcu.
Podczas wycieczek uczestników „Zdobywaj Góry zdobywaj GOT” gościły miedzy innymi:
· 100 letnie schronisko, im. Hugo Zapałowicza na Markowych Szczawinach pod Babią Górą, które zostało w 2007 roku
rozebrane i powstanie na jego miejscu nowy obiekt spełniający wymogi ekologiczne (Babiogórski Park Narodowy)
· schronisko na Hali Łabowskiej i na Przehybie w Beskidzie Sądeckim,
· bacówka na Rycerzowej w Beskidzie Żywieckim
· schronisko nad Morskim Okiem w Tatrach.
Na zakończenie każdego sezonu wycieczkowego Piotr Stebel organizuje konkurs turystyczny w ramach którego uczestnicy piszą odpowiedzi na pytania dotyczące programu wycieczek lub zdarzeń z minionego roku. Oto zwycięzcy konkursów:
- w 2003 roku Arkadiusz Ligocki
- w 2004 roku Marta Szupina (obecnie Greń)
- w latach 2005 – 2009 – Natalia Kisza
- w roku 2010 – Krzysztof Greń
- w roku 2011 i 2012 – Joanna Ochantel.
Uczestnicy konkursów otrzymywali cenne nagrody rzeczowe, albumy i mapy turystyczne. rzeba w tym miejscu wspomnieć, że od początku akcji dużą pomocą służył kolega Janusz Badura, z którym wspólnie Piotrem Steblem pisał wnioski grantowe i prowadził wycieczki.
Ważnym aspektem tej akcji jest zachęcanie jej uczestników do zbierania odznak turystycznych. W tytule akcji króluje skrót GOT od Górskiej Odznaki Turystycznej. W ciągu 10 lat większość uczestników wycieczek zbierała punkty do górskich odznak turystycznych.
W sumie uczestnicy otrzymali 240 odznak GOT w stopniach brązowym, srebrnym i złotym. W 2007 roku w piątą rocznicę działalności wycieczkowej wszyscy uczestnicy wycieczek trzymali pamiątkową odznakę „Zdobywaj Góry, Zdobywaj GOT”. Natomiast od jesieni 2008 roku wycieczkowicze oprócz górskiej odznaki turystycznej – GOT mają możliwość równoczesnego zdobywania Międzynarodowej Odznaki Turystycznej „Beskidy”. Aby uzyskać tę odznakę trzeba odwiedzić w trakcie wędrówek 24 miejsca położone w Beskidach na terenie Polski, Czech i Słowacji. Miejsca wyznaczone to głównie schroniska, w których dokonuje się zakupu naklejek, które wkleja się następnie do specjalnie przygotowanej książeczki. Dotychczas Międzynarodowe Odznaki „Beskidy” zdobyło 12 osób4. Od samego początku akcja „Zdobywaj Góry, Zdobywaj GOT” cieszy się dużym powodzeniem. Dzięki korzystaniu z małych autokarów wycieczki przebiegają sprawnie, a ich uczestnicy mają możliwość bliżej się poznać. Liczba chętnych na wycieczki stale wzrastała, więc od czerwca 2009 roku zaczęto jeździć w góry nowym autokarem (30 osobowym). Rok 2009 rozpoczął się od dwóch wycieczek zimowych. Pierwsza dwudniowa zawiodła turystów na Rycerzową, a druga na Przysłop pod Baranią Górą, jako drużyna z Koła Miejskiego PTTK w Rajdzie Narciarsko-Pieszym „Ku źródłom Wisły”. W swojej grupie mieliśmy najmłodszą uczestniczkę rajdu – 10 letnią Agnieszkę Kiszę, która została nagrodzona plecakiem, zaś jej tata – Jan Kisza wygrał bieg w rakietach śnieżnych. Głównym górskim celem w 2009 roku, było wejście na Rysy (2499m) od strony polskiej. Poprzednie wejście od strony słowackiej na Rysy w 2007 roku było już dużym osiągnięciem, ale niestety fatalne warunki pogodowe pozbawiły zwycięzców smaku rozległego widoku z najwyższej góry Polski. Lipcowa wycieczka w Tatry była w pełni udana. Po noclegu w schronisku nad Morskim Okiem zdobyliśmy najwyższy szczyt Polski – Rysy trudnym szlakiem, ale przy pięknej pogodzie. Ze szczytu mogliśmy podziwiać panoramę nie tylko Tatr, ale również Podtatrza, Pienin, Gorców oraz Beskidy. Ze względów bezpieczeństwa uczestnicy zeszli, zgodnie z zaleceniami tablicy umieszczonej na szczycie na stronę słowacką. Następnie udaliśmy się kolejką do Starego Smokowca, a stamtąd autobusem do Łysej Polany. Podjecie takiej decyzji było możliwe dzięki osobom, które zabrały bagaże pozostawione w schronisku. Tabela 2 dobitnie pokazuje, jak mocno wzrosła popularność GOT wśród osób uczestniczących w tej akcji. Trzeba tu zaznaczyć, że każdy kolejny szczebel tej odznaki stawia coraz większe wymagania. Stąd w roku 2008 notujemy tylko pozorny spadek zainteresowania. Dziś na turystycznych szlakach łatwo rozpoznać członków naszego koła, ponieważ od dwóch sezonów dumnie nosimy zielone koszulki z napisem „Zdobywaj góry zdobywaj GOT”. Widnieje również na niej logo PTTK i adres internetowy naszego koła. Z okazji 10 rocznicy naszej akcji Piotr Stebel – pomysłodawca i troskliwy ojciec całości przedsięwzięcia – zainicjował wykonanie okolicznościowej odznaki, którą można zdobyć, uczestnicząc przynajmniej w 10 wycieczkach z naszym kołem. Serdecznie zapraszamy! Największym bogactwem koła są ludzie chcący aktywnie wypoczywać, biorąc udział w naszych wycieczkach. Pokłosiem akcji „Zdobywaj góry zdobywaj GOT” są różnorodne odznaki zdobywane systematycznie przez piechurów. Oto zdobywcy i ich trofea:
Odznaki GOT
Duża Srebrna GOT:
Krzysztof Greń, Tomasz Kędzior
Duża Brązowa GOT:
Natalia Kisza, Ewa Bieta, Zbigniew Bieta, Irena Greń
Mała Złota GOT:
Magdalena Suchodolska, Barbara Bojda, Ewa Druch, Jakub Stebel, Karina Stebel, Danuta Wieczorek, Maria Rakus, Witold Kożdoń, Andrzej Warpechowski, Krystyna Tomecka, Alina i Leszek Greń, Ewa Druch, Joanna Ochantel.
Jako najwyższy stopień posiada
Małą Srebrną GOT 28 osób, Małą
Brązową GOT 23 osoby, Popularną
GOT 10 osób.
Odznakę i tytuł Zdobywcy Korony
Gór Polski:
dotychczas zdobyli tylko Irena Greń i Krzysztof Greń
Międzynarodowa Odznaka Beskidy:
Jan i Piotr Stebel, Witold Kożdoń, Irena Greń, Krzysztof Greń, Zbigniew Duda, Zbigniew Bieta, Ewa Bieta, Andrzej Warpechowski, Ewa Druch, Piotr Szewczyk, Danuta Wieczorek, Alina Greń, Leszek Greń
Odznaka Turysta Przyrodnik
Mała Złota
Piotr Stebel i Andrzej Warpechowski
Mała Srebrna
Witold Kożdoń, Jakub Stebel, Alina Greń, Leszek Greń, Krzysztof Greń
Mała Brązowa
Irena Greń, Magdalena Kobus
Popularna
siedem osób.
Cześć Górom!
Artykuł pochodzi z „Kroniki Skoczowa” 2013, nr 25 udostępnionej dzięki uprzejmości Towarzystwa Miłośników Skoczowa.