EDWARD BISZORSKI
WYDARZENIA ROKU 1986
• Z nowym rokiem nastała mroźna i śnieżna zima.
• W tegorocznym krótkim karnawale odbyło się wiele zabaw. Urząd Miasta wydał ogółem 25 zezwoleń. Korowód karnawałowy rozpoczął Klub Sportowy „Beskid" tradycyjnym balem sylwestrowym. Zabawy udządzili m.in. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, Zakłady Kuźnicze FSM, komitet rodzicielski Przedszkola nr 10, „Polkap", Towarzystwo Miłośników Skoczowa, Dom Kultury „Odlewnik", Pogotowie Ratunkowe. Karnawał zakończył KS „Beskid" tradycyjną „Śle-dziówką". Wesoło bawiono się także w gminach. Zabawy urządzili w Ochabach — LZS „Wisła" i komitet rodzicielski miejscowej szkoły, w Pierśćcu — OSP, KGW i miejscowa szkoła, w Kiczycach — PCK, Kuźnia Skoczów i komitet rodzicielski Szkoły Podstawowej, w Pogórzu — komitet rodzicielski Szkoły Podstawowej nr 7, w Harbutowicach — Spółdzielnia Inwalidów „Domena", w Międzyświeciu — LZS 'Promień' , KGW, Pracownia' POM, w Wiślicy'— ZSMP i LZS.
• W Beskidach leżał obfity śnieg. Zorganizowano wiele imprez narciarskich. W dniach 8 i 9 lutego odbyt się w Brennej II Karnawał Zimowy z bogatym programem sportowo-rozrywkowym.
• Skoczów jest znanym ośrodkiem skibobowym. Od ubiegłego roku znajduje się tutaj Zarząd Główny Polskiego Związku Skibobowego. Zj-wodnicy ze Skoczowa tworzą czołówkę krajową. Należą do nich: Wiktor, Beata i Marian Tlołko-wie, Karina i Adam Malikowie, Jerzy Malik. Edward Kołatek, Jacek Stalmach, Danuta Cholewa, Krystyna Malik. 28 i 29 stycznia odbyły się zawody „O Błękitny Kask Beskidów" na Czantorii, a 18 lutego w Brennej XI Mistrzostwa Polski.
• 8 lutego koło PTTK w Skoczowie urządziło XXIII Zawody Narciarskie „O Puchar Przechodni Starego Gronia" w Brennej. Uczestniczyło 100 zawodników. Puchar zdobył Lesław Wykro-ta z Katowic. W grupie juniorów po raz drugi zwyciężył Piotr Martynek z Ustronia.
• 25 lutego PTTK urządziło zawody narciarskie o puchar Kaplicówki. Uczestniczyło 156 zawodników, w tym 36 dziewcząt. Puchar i I miejsce zdobyta Szkota nr 1, II Szkoła nr 2, III Szkoła nr 7 w Pogórzu, IV miejsce Szkoła nr 8.
• Na Kaplicówce „Pod dębem" zamontowano wyciąg orczykowy. Wcześniej przez stok przeprowadzono linię wysokiego napięcia. Betonowe maszty nie są dobrym sąsiedztwem stoku, tym bardziej, że korzystają z niego przeważnie dzieci, stawiające tutaj pierwsze kroki narciarskie.
• W lutym TMS wydało drugi numer „Kroniki Skoczowskiej". Zawiera ona, oprócz kroniki wydarzeń 1985 r., artykuł Jana Wantuły o szkolnictwo skoczowskm od 1327 do 1918 roku, Kazimierza Gołębiowskiego o współczesnych problemach skoczowskiego szkolnictwa, Michała Hellera kalendarium życia i twórczości Zofii Kossak--Szatkowskiej oraz wiersze Janiny Antosiewitz. Jan Kurek zebrał i opracował materiały pt. „Zginęli za polskość ziemi skoczowskiej 1919— 1945". Obejmują one m.in. życiorysy ofiar hitlerowskiego terroru, spis członków ZBoWiD, którzy przeżyli hitlerowskie więzienia i obozy, spis zamordowanych obywateli polskich narodowości żydowskiej. W pracy znajduje się bogaty zbiór fotografii dokumentalnych.
• W księgarniach pokazała się pierwsza część wspomnień prof. Józefa Pietera pt. „Czasy i ludzie". Autor przewiduje wydanie następnych tomów. Książka wzbudziła u nas duże zainteresowanie, ponieważ autor opisuje w niej swoje dzieciństwo i młodość, które spędził w Skoczowie.
• W marcu odbyły się w Oświęcimiu „II Konfrontacje Harcerskich Zespołów Artystycznych" woj. bielskiego. W bogatym programie znalazły się: teatr kukiełkowy, zespoły regionalne, tańce towarzyskie, wystawy rysunków, fotografii i kronik harcerskich. Wśród wielu nagród zespół wokalny „Kaskada" ze Skoczowa zdobył w swojej kategorii I miejsce. Natomiast 27 lipca ten sam zespół otrzymał „Srebrną Jodłę" na 13 Harcerskim Festiwalu Kulturalnym Młodzieży Szkolnej w Kielcach.
• 15 marca po gruntownym remoncie otwarto kino „Podhale". Obecnie kino prezentuje się okazale. Sala ma 144 miejsca. Wymieniono twarde krzesła na miękkie fotele. Budynek kina został wzniesiony w roku 1862 jako sala gimnastyczna. W 1908 sala została przekształcona na kino.
• Towarzystwo Miłośników Skoczowa wskrzesiło starą tradycję pochodu i palenia Judasza w Wielkim Tygodniu. Obchodzenie „Judasza" jest starym, zanikłym już zwyczajem. Wspomina o nim Oskar Kolberg jako o zwyczaju już nie spotykanym w Ziemi Krakowskiej.
• Wielkanoc w tym roku przypadła na ostatnie dni marca. Była piękna, słoneczna pogoda. W pierwszych dniach kwietnia powróciła ponownie zima. Panowała jednak krótko.
• 15 kwietnia odbyły się obrady miejsko-gminnej przedzjazdowej konferencji partyjnej z udziałem 113 delegatów. Wybrano 7 delegatów na konferencje wojewódzką PZPR.
• 17 kwietnia w 79. roku życia zmarła znana pisarka Maria Wardas. Pogrzeb odbył się 22 kwietnia na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie. Zwłoki złożono w alei zasłużonych ziemi cieszyńskiej przy licznym udziale społeczeństwa, delegacji organizacji społecznych i stowarzyszeń kulturalnych. Przemówienia wygłosili: wojewoda bielski Stanisław Łuczkiewicz, wiceprezes oddziału krakowskiego Związku Literatów Polskich Bogusław Sławomir Kunda i wiceprezes Zarządu Głównego Macierzy Ziemi Cieszyńskiej Antoni Tomica.
• I maja — święto pracy tradycyjnie poprzedziła uroczysta akademia i capstrzyk. Z bogatym programem wystąpił Dom Kultury. Bawiono się przy pięknej pogodzie na festynie majowym.
• Towarzystwo Miłośników Skoczowa urządziło ciekawą wystawę kronik i wydawnictw 40-lecia. Na wystawie znalazło się 68 kronik, broszur i folderów.
• 19 maja w Bielsku wydarzył się dramatyczny wypadek. Dla uświetnienia imprezy XII Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek wystartował balon „Królewna Banialuka", z którego zwisały szarfy. Tych szarf uczepiła się 7-letnia dziewczynka i została uniesiona w górę. Dziewczynka szczęśliwie upadła na dach płaskiego domu i doznała tylko lekkich potłuczeń ciała.
• XX Dni Skoczowa trwały od 21 do 25 maja. Rozpoczął je barwny pochód przebierańców — młodzieży ze szkół podstawowych. Nad miastem krążyły, po raz pierwszy, lotnie motorowe. Oprócz tradycyjnego jarmarku odbyło się wiele imprez estradowych, muzycznych i sportowych. Zaprezentowano wystawy numizmatyczne .i medalierstwa, stroju cieszyńskiego i wystawę pople-nerową. Plener odbył się jesienią ub. roku (finansowany przez Ministra Kultury i Sztuki i Wojewódzki Wydział Kultury w Bielsku). Towarzystwo Miłośników Skoczowa urządziło wystawę akwarel Dariusza Orszulika i fotografii Leona Pary. Telewizja Polska nakręciła reportaż nie tylko o dniach Skoczowa, ale także o historii, ludziach i przemyśle skoczowskim. Bardzo dobrze wywiązal się ze swych obowiązków komisarz Dni Skoczowa — Antoni Kratki. Pogoda dopisała. Padało pół dnia, niestety w dniu jarmarku.
• 24 maja odbył się X złaz górski uczniów szkól miasta i gminy Skoczów. W złazie brało udział 70 uczniów. Pierwsze miejsce zdobyła Szkoła Podstawowa nr 8.
• 8 czerwca zgromadził wszystkich skoczowian przy telewizorach. Emitowano program nakręcony w czasie Dni Skoczowa pn. „Zajechał wóz do Skoczowa". Reżyser Olgierd Wieczorek wyłuskał z bogatego programu najcelniejsze fragmenty, montując świeży i żywy reportaż telewizyjny.
• Cały czerwiec przebiegał pod wrażeniem „Mundialu '86", który odbył się w Meksyku. Mistrzem świata została Argentyna, II miejsce zajęła RFN, a III Francja.
• 24 czerwca rozpoczął się X Zjazd PZPR w Warszawie. Delegatem miasta i gminy była Stanisława Franek, a całe województwo reprezentowało 33 delegatów.
• 21 lipca ogłoszono wyniki konkursu „Mistrz gospodarności '85". W grupie miast i gmin do 20 tysięcy mieszkańców wyróżniono Skoczów, który otrzymał nagrodę 5 min zl.
• 22 lipca odbyło się tradycyjnie wiele imprez organizowanych przez miejscowe placówki kulturalne. Komitet Osiedlowy Spółdzielni Mieszkaniowej i Społeczna Rada Klubu „Ruch" urządziły festyn ludowy. W programach estradowych wystąpiły: zespół młodzieżowy „Uran", kabarety „Szewczyk" i „Kierpce" oraz zespół regionalny „Jedność".
• 20 sierpnia 8 kajakarzy z koła PTTK przy Odlewni wystartowało do Pokojowego Spływu Kajakowego rzeką Wisłą do Płocka. Uczestnicy spływu złożyli kwiaty pod pomnikami w Skoczowie, Strumieniu, Oświęcimiu, Krakowie, Opatowcu, Sandomierzu, Dęblinie, Górze Kalwarii, Warszawie i Płocku. W skład drużyny wchodzili: Jan Gandor, Erwin Folwarczny, Janusz Frask, Edward Łomozik, Robert Maciuk, Stanisław Ma-talik, Jan Romańczyk, Apoloniusz Waliczek. Trasa spływu wynosiła 700 km.
C 24 sierpnia odbyły się w Pogórzu miejsko--gminne dożynki. Naczelnik miasta i gminy Romuald Cieślar podziękował gazdom dożynek Janinie i Janowi Dediom oraz całej przodującej wsi za ich trud. Dożynki uświetniły zespoły: „Senior" ze Skoczowa, młodzieżowy z Pogórza i zespół regionalny „Brenna".
• 6 września odbyło się w Spółdzielni Mieszkaniowej „Wspólnota" uroczyste spotkanie aktywu ZSMP z okazji 10-lecia istnienia organizacji.
• 7 września odbyły się w Ochabach X jubileuszowe Konne Mistrzostwa Polski Południowej. Złoty medal i kryształowy puchar zdobyła tegoroczna mistrzyni Polski juniorów, Iwona Bartosz.
• 14 września na Starym Groniu miejskie koło PTTK w Skoczowie urządziło 36. tradycyjne pieczenie barana. Na Starym Groniu zebrało się ponad 800 turystów z naszego i dalszych regionów, m.in. z Kęt, Chełmka i Kuźni Raciborskiej.
• 4-5 października odbył się doroczny wojewódzki przegląd zespołów muzycznych, folklorystycznych i kabaretowych działających przy klubach „Ruch". Wyróżnienie otrzymała kapela osiedlowa „Gro-to-i-łazi" i kabaret dziecięcy „Szewczyk", zaś w kategorii zespołów muzycznych oraz w grupie zespołów chóralnych — zespół regionalny „Jedność". Nagrody indywidualne otrzymali m.in. Henryk Olejniczak, Danuta Przyłucka i Janina Brudny ze Skoczowa.
• 7-12 października odbyła się wystawa grupy „Smrek" — plastyków amatorów zrzeszonych przy TMS. 7 autorów wystawiło 96 prac.
• W październiku ukończono brukowanie ul. A. Mickiewicza od kina po most nad Bładnicą. Prace brukarskie wykonali prawdziwie po mistrzowsku świetni fachowcy zanikającego już zawodu — Józef i Jan Zgodowie.
• 20 listopada TMS otrzymało nagrodę 400 tys. zł w konkursie „Bliżej regionu — bliżej kraju" rozpisanym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz redakcję Kuriera Polskiego. W roku 1984 TMS otrzymało w tym samym konkursie nagrodę 200 tys. zł.
• W listopadzie, w dniu „Andrzejek" odbyta się w MDK „Tryton" dyskoteka. Nie byto tradycyjnych wróżb ani lania wosku. Natomiast do wielkiego lania doszło na wolnym powietrzu między miejscową młodzieżą a OHP. Bójka nabrała dużych rozmiarów i była tak zaciekła, że dopiero pośpiesznie wezwane posiłki milicji zdołały rozproszyć walczących.
• 3 grudnia na święto Barbórki przekazani została do wstępnej eksploatacji Kopalnia Węgla Kamiennego w Kaczycach, której nadano imię Gustawa Morcinka.
• 4 grudnia wpłynął do portu w Gdyni statek „Skoczów", przywożąc dla kraju cytryny i pomarańcze.
• 11 grudnia klub „Ruch" nr 114 w Skoczowie otrzymał tytuł „Złotego Klubu '86" oraz nagrodę w postaci zestawu komputerowego Sinclair 2x Spectrum. Nagrodę odebrał w Warszawie kierownik klubu Henryk Olejniczak. 4) 20 grudnia nastąpiło uroczyste otwarcie muzeum im. Gustawa Morcinka w zabytkowej kamieniczce przy ul. Fabrycznej 5. Otwarcia dokonano przy udziale wicewojewody dra Jana Wałacha i sekretarza KW Józefa Mamorskiego. W starej części muzeum znalazły się archiwalia skoczowskie oraz pamiątki po Morcinku: odznaczenia, meble, rękopisy i jego dzielą. Na piętrze wystawiono wyroby i narzędzia rzemieślnicze. W piwnicach znajduje się dział archeologiczny, w tym także wykopaliska z grodziska „Piekiełko" — kolebki Skoczowa. Kustoszem muzeum została mgr Halina Szotek. Kamieniczka była jednym z najcenniejszych zabytków świeckich na Podbeskidziu, uznanym za zabytek I klasy. Remont, przeróbki oraz nadbudowa trwały ponad 10 lat i pochłonęły sporo pieniędzy. Prace nadzorowała Pracownia Konserwacji Zabytków w Krakowie.
• W połowie grudnia zawitała do nas zima. Śnieg sypał cicho i obficie.
• W noc wigilijną Telewizja Polska po raz pierwszy transmitowała pasterkę z bazyliki św. Piotra w Rzymie, odprawianą "przez papieża Jana Pawła II — naszego rodaka.
• 28 grudnia w kościele ewangelickim bp Janusz Narzyński dokonał ordynacji na księży 3 magistrów Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej: Leszka Czyża ze Skoczowa, Karola Macurę z Cieszyna i Edwina Pecha z woj. poznańskiego. Ks. Karol Macura został wikariuszem w Skoczowie.
• W tym roku otwarto ostatnie klasy w Szkole Podstawowej nr 8 na Górnym Borze. Od 1 września rozpoczęto naukę w pełnym wymiarze. Do szkoły chodzi 1010 uczniów. Dyrektorem jest mgr Eugeniusz Skarwecki. Przy szkole otwarto również przedszkole.
• W br. otwarto także Zespół Szkół Zawodowych przy ul. Szewczyka na „Bajerkach". Budowę rozpoczęto w 1974 r. i po wielu kłopotach i trudach oddano do użytku w 1986 r.
• W ciągu roku zawarło związek małżeński w mieście 111 par, a w gminie 92. Do 31 grudnia urodziło się 217 dzieci w mieście i 176 w gminie. Porody odbywają się w Szpitalu w Cieszynie lub w izbie porodowej w Brennej. Zmarły 124 osoby w mieście i 87 w gminie.
KRONIKA SKOCZOWSKA — publikacja okolicznościowa Towarzystwa Miłośników Skoczowa _ 1986 r.
Opracowanie redakcyjne: Kazimierz GOŁĘBIOWSKI, opracowanie techniczne: Jan STARZEC, Nakład: 1.000 egz. Drak: RKS „Goleszów" — Zakład Poligraficzny Skoczów. Zam. nr 807-86. L-20.